Noncedo

5 december 2018 - Port Shepstone, Zuid-Afrika

In overleg met Ton, waarvoor mijn dank, mag ik een stukje schrijven over de ontmoeting die we gisterenmiddag hadden met Noncedo, ogenschijnlijk een meisje/jonge vrouw als vele anderen maar bij nader inzien een heel bijzonder iemand, die haar lot in eigen handen heeft genomen  op een zeer bewonderenswaardige wijze. Ik had afgelopen zondag even kort kennis gemaakt met haar toen zij haar jeugdvriendin Sane van de familie Madlala opzocht in haar vakantie van de universiteit. Theresa vertelde bij thuiskomst dat Noncedo zeer begaafd is met een wiskundeknobbel, en econometrie studeert op de universiteit van Johannesburg. Verder dat zij haar middelbare school op een kostschool heeft doorgebracht. Dit laatste was aanleiding om contact met haar te leggen omdat we met Pamela, één van de kinderen Madlala, het plan hebben haar naar een kostschool te laten gaan, waarover later meer.
Na de begroeting kwamen we al heel snel in een diepgaand persoonlijk gesprek van uiteindelijk anderhalf uur, waarna de bibliotheek, plaats van deze ontmoeting, sloot.
Noncedo groeide op als jongste van een gezin van 5, zonder vader, met een zorgzame liefdevolle moeder die met ongeschoold werk wat geld wist te verdienen, ongeveer € 60,- per maand. Haar oudere 2 zusters hebben intussen kinderen en geen scholing gevolgd, de broer boven haar wel.
Noncedo zelf was een uitstekende leerling, kwam op haar 11e in contact met een inspirerende man, die een project deed op school, van wie zij verhalen hoorde dat je met inzet veel kunt bereiken. Toen zij 15 was en bleek dat de school in haar dorp niet de vakken doceerde die voor haar toekomst van belang waren, heeft zij haar moeder gevraagd naar een school te gaan ver van huis. Zij moest dan wel naar een kostschool, wat € 600,- per jaar kostte. Haar moeder ondersteunde dit plan, maar toen het 2e kwartaal aanbrak, bleek dat zij dat niet verder kon financieren. Noncedo is toen in gesprek gegaan met het hoofd van de school en hem gevraagd dit te financieren omdat zij geen andere keus had. Zij spraken af dat wanneer Noncedo als beste zou slagen van deze school, haar schuld zou worden kwijtgescholden. Dit is haar gelukt, waarna de weg open lag naar de universiteit. Zij gaat in januari aan haar derde jaar beginnen. Vorig jaar was erg moeilijk voor haar na het overlijden van haar moeder (aan baarmoederkanker); zij had zo’n goede band met haar dat het rouwproces heftig verliep. Zij heeft daarvoor psychologische hulp gezocht en kon daarna weer verder met haar leven. In haar gezin is zij als jongste nu de spil en voorbeeld. Een oudere zus is later alsnog aan een schooling begonnen.
Noncedo wil pas kinderen wanneer zij haar leven voldoende op de rails heeft.
Zij beseft dat zij anders (I am different) is als de meeste leeftijdgenoten.
Haar devies is: de plaats waar je geboren wordt ligt vast maar de plaats waar je wordt begraven kun je grotendeels zelf bepalen.
Zij ondersteunt heel duidelijk de aanpak die Ton hanteert ten aanzien van Zandile en Sane, ook al is deze een van haar beste vriendinnen, en is het haar tot nog toe niet gelukt om deze op het spoor van scholing te zetten.
Zoals Noncedo zegt, zij moeten uit hun comfortzone komen, daarvoor zijn grenzen nodig ten aanzien van hun ondersteuning.
Ton gaat, gesteund door deze opvatting, vandaag het gesprek aan met Zandile en Sane.
Na dit gesprek waren we onder de indruk en vol respect voor de kracht van deze vrouw; we namen afscheid, na emailadressen te hebben uitgewisseld. 
Zij is voor mij vergelijkbaar met Mandela, - (van wie ik nu het boek “De lange weg naar vrijheid“ aan het lezen ben) -, in die zin dat gebruik maken van je talent en deze inzetten voor de gemeenschap een levensdoel is.
Ik hoop op een of andere wijze  deze vrouw te kunnen volgen in haar verdere leven.

Foto’s

2 Reacties

  1. Judith:
    6 december 2018
    zo mooi hoe jullie daar luisteren naar de mens achter de mens !
  2. Johan:
    6 december 2018
    Ton, mooie verhalen en prachtig en goed werk.
    Is het misschien een idee om die verhalen te bundelen en uit te geven. De opbrengst kan weer goed besteed worden.